Skuteczność kompleksu kofeinowego na łysienie androgenowe.
Przeprowadzone przez Wydział Dermatologii i Alergologii Dermatologicznej Uniwersytetu im. Friedricha Schillera, Jena, Niemcy.
Abstrakt badań modelu hodowli narządów włosów (HOKM) w Klinice Dermatologii i Alergologii Dermatologicznej Uniwersytetu Friedricha Schillera w Jenie (dr T. W. Fischer, prof. dr P. Elsner).
Dziedziczne łysienie hormonalne (łysienie androgenowe) u mężczyzn nadal jest problemem nierozwiązanym w zadowalający sposób dla wielu dotkniętych nim osób. Obecnie dostępne produkty kosmetyczne i farmaceutyczne cechują się różną skutecznością i skutkami ubocznymi.
Ponieważ nie jesteśmy w stanie zlikwidować genetycznych predyspozycji do wywołanej hormonami utraty włosów, potrzebne są skuteczne produkty zapobiegające skutkom takich dziedzicznych predyspozycji cebulek włosów. Leczenie łysienia androgenowego ma zatem długofalową perspektywę i musi uwzględniać bezpieczeństwo oraz tolerowanie stosowanych produktów. W związku z tym obiecującą alternatywą są substancje, które mają niewiele skutków ubocznych i działają niezależnie od mechanizmów hormonalnych.
Schemat i prawdziwy meszek włosowy w modelu hodowli narządów włosów
Schemat i prawdziwy meszek włosowy w modelu hodowli narządów włosów
Ponieważ testosteron jest głównym czynnikiem powstawania łysienia androgenowego, jego działanie na włosy zostało odtworzone w tzw. modelu hodowli narządów włosów (HOKM).
Na cele badań pobrano włosy z próbek ludzkiej skóry głowy i przeprowadzono hodowlę w warunkach laboratoryjnych przez sześć do dziesięciu dni. Pobranie próbek i cebulek włosów od mężczyzn z rozpoczynającą się, wywołaną hormonami, dziedziczną utratą włosów zapewniło, że wyniki badań z hodowli laboratoryjnej były jak najbardziej zbliżone i możliwe do przeniesienia na sytuację rzeczywistą. Z próbek tkanki skóry pobrano około 20 do 30 mieszków włosowych, zatem badacze mieli łącznie do dyspozycji około 600 mieszków.
Stwierdzono, że wzrost w cebulce włosa był znacznie osłabiony pod wpływem testosteronu niż w próbce kontrolnej bez testosteronu (patrz: wykres), a cebulka traciła swoją aktywność wcześniej niż normalnie. Koreluje to z odkryciem, że testosteron lub jego metabolit powodują przejście cebulki włosa w przedwczesną fazę spoczynku (telogen). Stopień zahamowania wzrostu wynosił w badaniu od 17 do 40 procent w porównaniu z wartością kontrolną i czystą hodowlą.
Zahamowanie pod wpływem testosteronu
W poszukiwaniu nowych substancji czynnych przeciw łysieniu androgenowemu zaskoczeniem stały się wyniki skuteczności kofeiny na niepożądane skutki testosteronu dla skóry. Wyniki wskazują, że kofeina - prócz ogólnie zakładanej poprawy krążenia krwi - musi mieć jeszcze inne, nie odkryte dotąd właściwości. Zatem przebadano również jej działanie na mieszki włosowe mężczyzn z zaczynającą się, wywołaną przez hormony, dziedziczną utratą włosów.
Stymulacja pod wpływem kofeiny
Wykazano, że znaczące zwiększenie wzrostu w cebulkach włosów, które wynosiło +46% w indywidualnych przypadkach, może zostać osiągnięte za pomocą kofeiny. Pobudzenie krążenia krwi przez kofeinę nie odgrywa roli w tym modelu, ponieważ model hodowli narządów włosów działa bez połączenia naczyniowego i dlatego musi występować bezpośredni wpływ kofeiny na metabolizm w cebulkach włosów.
Dalszy dowód na to, że kofeina poprawia żywotność cebulek włosów uzyskany został przez pomiar pełnego czasu kultury cebulek włosów w HOKM. W obecności kofeiny występował 37% wzrost czasu życia włosów w kulturze w porównaniu do próbki kontrolnej.
Po tym, jak wykazano działanie hamujące wzrost testosteronu i stymulację wzrostu przez kofeinę w pojedynczych podejściach i z odpowiednimi substancjami, w końcu zbadano w modelu mieszanym, obejmującym zarówno testosteron, jak i kofeinę oraz testosteron w połączeniu, czy kofeina może usunąć supresję przez testosteron.
Wykazano, że kofeina jest w stanie zniwelować wzrost włosów zahamowany przez działanie testosteronu, skutecznie ów wzrost stymulując. HOKM potwierdza zatem, że kofeina może zneutralizować niepożądane działanie testosteronu, odpowiadające za śmierć mieszków włosowych w łysieniu androgenowym oraz przywrócić stan równowagi w cebulkach włosów, w porównaniu z mieszkami włosowymi z grupy kontrolnej, nie poddawanym działaniu kofeiny.
Kofeina likwiduje działanie testosteronu
Wnioski
Należy zauważyć, że kofeina może stanowić silny stymulator wzrostu przy długotrwałym stosowaniu, jako środek zapobiegawczy w łysieniu androgenowym, ponieważ wykazano jej istotną skuteczność przy wzroście mieszków włosowych w porównaniu z grupą kontrolną w warunkach laboratoryjnych, podczas naśladowania wzrostu włosów u mężczyzn dotkniętych dziedziczną hormonalną utratą włosów.
OPUBLIKOWANE BADANIA
T. W. Fischer, U. C. Hipler, P. Elsner, Int. J. Dermatol. 2007, 46 , 27–35.